ژئوپارك قشم

ژئوپارك قشم واقع در جزيره قشم استان هرمزگان در جنوب ايران، نخستين ژئوپارك خاورميانه است كه از سال ۱۳۸۵ به عضويت شبكه جهاني ژئوپارك‌هاي تحت حمايت يونسكو درآمده است.

حفاظت از اين ژئوپارك و ژئوسايت‌هاي آن توسط جوامع محلي و با نظارت و آموزش مديريت ژئوپارك قشم از طريق فعاليت‌هاي گردشگري سبز صورت مي‌گيرد.

ژئوپارك چيست؟

ژئو پارك‌ها محوطه‌هايي است كه نشانگر تنوع عظيم زيستي و زمين‌شناختي كره زمين هستند. ژئوپارك‌هاي جهاني يونسكو، مناطقي هستند كه از طريق برنامه‌هاي اجرا شده توسط جوامع محلي به‌منظور تقويت توسعه پايدار منطقه‌اي، تنوع زمين‌شناختي را ترويج مي‌كنند. همچنين ژئوپارك‌ها به ارتقاي آگاهي از تغيير اقليم و بلاياي طبيعي و همچنين پايش اين پديده‌ها كمك كرده و بسياري از آنها امكان تدوين راهبردهاي كاهش خطر بلاياي طبيعي را براي جوامع محلي فراهم مي‌كنند.تصويري زيبا از ژئو پارك قشم

ژئو پارك‌ها نشان‌گر تاريخ ۴٫۶ ميليارد ساله كرهٔ زمين و تنوع زمين‌شناختي آن هستند و در شكل‌گيري زندگي انساني و جوامع بشري مؤثر بوده‌اند. به دليل اهميت گردشگري پايدار، سازمان ملل متحد سال ۲۰۱۷ را به عنوان سال گردشگري پايدار براي توسعه نامگذاري كرده‌است.

ژئوپارك‌ها پس از تأييد شوراي عالي ژئوپارك، در شوراي اجرايي يونسكو هم به تصويب مي‌رسند و در شبكهٔ جهاني ژئوپارك‌هاي يونسكو ثبت مي‌شوند.در حال حاضر تعداد ژئوپارك‌هاي موجود در شبكه جهاني به ۱۲۷ ژئوپارك در ۳۵ كشور جهان رسيده و ژئوپارك قشم تنها ژئوپارك ايران و منطقهٔ خاورميانه است.

ژئوسايت‌هاي قشم

جنگل حرا

ژئو پارك قشم داراي ۲۵ ژئوسايت است كه عبارت‌اند از:

دره ستاره افتاده (درهٔ ستاره‌ها)، كوركوراكوه، بام قشم، دره تنديس‌ها، دره شور، تنگه چاه‌كوه، نمكدان، كريان، موزهٔ ژئوپارك، پهنه‌هاي گلي، ساحل كرق، دره قاضي، تنگه اولي، بصيرا، چاكوير، جزاير ناز، با سعيدو، خليج ديرستان، جنگل حرا، ساحل تخم‌گذاري لاك‌پشت‌ها، صخرهٔ خرچنگ‌ها، روستاي لافت، غار خربس، تالاب پرندگان دو كوهك

پيشينه ژئوپارك قشم

جزيرهٔ قشم كه به شكل دلفين در تنگهٔ هرمز در سواحل جنوبي ايران واقع است داراي تشكيلات زمين‌شناختي منحصر به فردي است كه در اثر فرسايش ايجاد شده و مناطقي بسيار زيبا و ديدني به شكل بيابان‌هاي سنگي ايجاد كرده‌است.به دليل وجود منابع طبيعي فراوان در چشم‌اندازهاي منحصربه‌فرد به ويژه ساختارهاي زمين‌شناختي استثنايي، ژئوپارك جهاني قشم در بخش غربي جزيره قشم واقع شده‌است.

تصوير زيبا از ژئو پارك قشم

ژئوپارك قشم به دليل موقعيت استراتژيك خود در خليج فارس از اهميت بالايي برخوردار است و نماينده منطقه‌اي ميان ژئوپارك‌هاي آسياي شرقي و اروپايي است. از نظر تنوع زمين‌شناختي و نيز تنوع سايت‌هاي موجود، جزيرهٔ قشم از تنوع فرهنگي و زمين‌شناختي بالايي برخوردار است.

۲۱ مارس ۲۰۰۶ در نشست پاريس، ژئوپارك قشم به عنوان تنها ژئوپارك خاورميانه در شبكه جهاني ژئوپارك‌ها (GGN) به ثبت رسيد.

خروج ژئوپارك قشم از يونسكو

غارنمكدان

دي ماه ۱۳۹۱ ژئوپارك قشم به دليل ناتواني مديران سازمان منطقه آزاد قشم در انجام معيارهاي ثبت جهاني ژئوپارك از فهرست يونسكو خارج شد.

نصب تابلو و علائم راهنمايي، احداث راه‌هاي دسترسي، ساخت اماكن اقامتي مانند هتل و مجموعه عوامل پشتيباني براي حضور گردشگران تور قشم در منطقه از جمله درخواست‌هاي يونسكو بود كه بايد در منطقه ژئوپارك قشم ايجاد مي‌شد، اما به آن توجه نشد.

تأييد دوباره ژئوپارك قشم در يونسكو

پس از تغيير دولت مديريت جديد ژئوپارك قشم با همراهي شبانه‌روزي جامعه محلي، كارشناسان و مديران و با حمايت كامل مديريت عامل سازمان منطقه آزاد قشم تلاش‌هاي زيادي كردند تا ژئوپارك قشم بار ديگر بتواند كارت سبز يونسكو را دريافت كنند و دوباره به اين عنوان ارزشمند دست يابد.

پرونده بازگشت ژئوپارك قشم به منظور بازگشت به شبكه جهاني ژئوپارك‌ها آذرماه سال ۱۳۹۴ و پس از اقدام‌هاي مختلف به منظور حل مشكلات مطرح شده به يونسكو ارسال شد.

سرانجام ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۶ در دويست و يكمين نشست ژئوپارك‌هاي يونسكو كه در فرانسه برگزار شد ژئوپارك قشم كارت سبز گرفت و بار ديگر جهاني شد.

امروز ژئو پارك قشم به عنوان يك ژئوپارك جهاني در يك دوره چهارساله تأييد شده و تا سال ۲۰۲۰ به‌صورت رسمي زيرنظر يونسكو فعاليت خواهد كرد.

تصويري از چاهكوه

اهميت ژئوپارك قشم

مطرح شدن ژئو پارك قشم زمينه توسعه روزافزون گردشگري در سطح بين‌الملل و در پي آن توسعه اقتصادي و اشتغال بخش عظيمي از بوميان جزيره در كنار مراقبت صحيح از ميراث ماندگار فرهنگي بر اساس استانداردهاي بين‌المللي يونسكو را فراهم مي‌سازد.

منبع : ويكي پديا